ژئوتوریسم گردشگری آگاهانه و مسئولانه در طبیعت با هدف تماشا و شناخت پدیده ها و فرآیندهای زمین شناختی و زمین ریخت شناختی و آموختن نحوه شکل گیری آن و سیر تکامل پدیده هاست. توریسم از کلمه تور به معنای گشتن اخذ شده که ریشه در زیبان لاتین دارد. در فرهنگ لغت توریسم به معنای مسافرات به منظور سرگرمی با مقاصد مختلف ذکر شده است. در کشورهای توسعه یافته واژه توریسم از قرن نوزدهم و به ویژه اوایل قرن بیستم به گردشگری انبوه و تغییر شکل ماهیت داد. ژئوتوریسم دربرگیرنده روندها و نیروهای طبیعی و فرهنگی مکان جغرافیایی است. ژئوتوریسم از ترکیب واژه های ژئو (زمین) و توریسم (گردشگری) پدید آمده است و به توریسمی گفته می شود که دارای جاذبه های زمین شناسی و ژئومورفولوژیکی است و هویت جغرافیایی یک مکان را حفظ می کند، که شامل میراث فرهنگی و زیباشناسی مکان جغرافیایی نیز است. ژئوتوریسم راهکاری نوین برای تبیین و تشریح علوم زمین و شناخت سرمایه های طبیعی هر منطقه است، که علاوه بر ایفای نقش آموزشی، علمی سبب توسعه گردشگری منطقه، و راهبردهایی را برای توسعه پایدار در مناطق ژئوتوریسمی ارائه می نماید. ایران دارای جاذبه هایی است که قابلیت جذب گردشگران علاقه مند به ژئوتوریسم را دارند. یکی از این جاذبه ها چاه طیان، در شهرستان ازنا و استان لرستان، به شمار می رود.
معرفی چاه طیان
استان لرستان شهرستان های بسیاری را در خود جای داده است که یکی از آنها شهرستان ازنا نامیده می شود. شهرستان ازنا از جنوب به اشترانکوه و سفیدکوه از غرب به دربند و چشمه قل‌قل و تیان و شهرستان دورود، از شرق و شمال به امامزاده قاسم و مؤمن‌آباد در دشت فرزیان و شهرستان شازند و شهرستان خمین و از شرق به شهرستان الیگودرز محدود می شود. در این شهرستان جاذبه های گردشگری زیادی را می توان دید که یکی از آنها چاه طیان محسوب می شود. در این بخش از مجله مستر بلیط هر آنچه برای سفر به این جاذبه گردشگری را نیاز دارید در اختیار شما قرار می دهیم. نام چشمه‌ای است که در کوهپایه رشته کوه اشترانکوه میان روستاهای بیدستانه و تیان شهرستان ازنا قرار دارد. این چمشه یکی از پدیده های زمین شناسی خارق العاده به شمار می رود که در فصل بهار به یکباره مملو از آب می شود و تا اواخر و اوایل پاییز آب دارد و پس از آن به یکباره خشک می شود. در اطراف این چشمه طبیعتی زیبا به وجود می آید که سبب ورود گردشگران به آنجا می شود. در مدت زمانی که این چشمه آب دارد مسافران زیادی برای گذران اوقات فراغت به این محل می آیند.
ساختار و طبیعت اطراف چشمه
چاه تیان شبیه به گودالی است که آب گوارا و شفافی در داخل آن جمع می شود و از دهانه چاه جاری می گردد. ارتفاع چاه تیان از سطح دریا ۲۲۰۰ متر و دهانه آن تقریبا به قطر ۳ الی ۴ متر و عمق ۵ متر است و بستری سنگی دارد. همانطور که در بخش قبل توضیح دادیم این چاه در بهار پر از آب می شود و تا اواخر و اوایل پاییز هم آب دارد ولی پس از آن خالی می شود. کارشناسان احتمال می دهند، دلیل این موضوع آب شدن برف های اشترانکوه و جریان آب از دهلیزهای زیر زمینی است و آب برف ها در این محل از زمین فوران می کنند و تشکیل چشمه می‌دهند. خروج آب از این چاه رودخانه ای را ایجاد می کند که در ادامه مسیر خود به منبعی برای آبیاری باغات و مزارع این منطقه تبدیل می شود. وجود رودخانه باعث شده است که در اطراف آن سرسبزی زیادی وجود داشته باشد که صحنه ای بی نظیر را پیش چشم مسافران به نمایش می گذارد.
راه های دسترسی به چشمه
برای این کار باید در ایتدا راهی شهر ازنا شوید و سپس از آنجا می توانید با وسایل نقلیه عمومی به یکی از روستاهای نزدیک آن بروید. برای رفتن به ازنا روش های گوناگونی وجود دارد که یکی از آنها استفاده از اتوبوس است. برای این کار می توانید بلیط اتوبوس ازنا را به صورت آنلاین خریداری کنید و به این شهر بروید.
بازدید از چاه طیان
برای دیدار از این چشمه نیازی نیست هزینه ای را پرداخت کنید. لازم به ذکر است که در این ناحیه امکانات رفاهی خاصی وجود ندارد پس اگر نیاز به وسیله ای دارید حتما آن را با خود ببرید تا در آنجا دچار مشکل نشوید. مستر بلیط پیشنهاد می کند زمانی که به این منطقه سفر کردید این چشمه زیبا را از یاد نبرید.
نوشته چاه طیان اولین بار در مجله مِستر بلیط. پدیدار شد.